Жамбурчинова Айнагуль Нурахметовна
Тегін медициналық көмектің кепілдік көлемі
Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру
Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күресу туралы
АПВ (адам папилломасы вирусы) – бұл әртүрлі ағзалардың (мысалы, жатыр мойынының немесе аногенитальді аумақтың) терісіне және шырышты қабықтарына инфекция жұқтыратын вирус. Кейбір жағдайларда инфекция папилломалардың (сүйел) пайда болуына әкеледі.
АПВ-ның 200-ден астам типі бар, жоғары онкогенді қауіп ретінде ең кемінде 14 тип белгілі.
АПВ жұқтырған адамнан организмнің инфекция түскен терісімен, шырышты қабықтарымен немесе сұйықтықтарымен тікелей жанасу арқылы беріледі. АПВ вирусы адамнан адамға мынадай жолдар арқылы беріледі:
1) тұрмыстық жанасу жолы арқылы;
2) жыныс жолы арқылы;
3) босанған кезде тікелей берілу жолмен;
4) өзіне-өзі жұқтыру жолымен.
Өмірдің қандай да бір сәтінде 10 ер мен әйелдің 8-ге жуығы АПВ инфекциясын жұқтырады. АПВ 25 жасқа дейінгі жас адамдарда жиі кездеседі.
Ерте жасында (9 жастан бастап) вакцинациядан өоткен адам АПВ-ның обырды тудыруы мүмкін онкогенді қаупі жоғары тиртерінің көпшілігінен қорғалады.
Организм иммундық жүйеге АПВ инфекциясымен күресуге көмектесіп пайда болатын антиденелер арқылы вакцинаға жауап береді.
АПВ-ға қарсы вакцина АПВ типтері тудыратын инфекцияны болдырмауда 100 %тиімді болып табылады.
Энергетиктер - бұл 3-4 сағатқа созылатын уақытша күштер мен жүйке жүйесінің қозуын тудыратын сусындар.
Кофеиннің артық дозалануы жүрек айнуы мен құсуды, жүрек соғуының жоғарылауын, аяқ-қол тартылуын, қан қысымының жоғарылауын және кейбір жағдайларда тіпті өлімді тудырады.
Энергетиктерді жиі тұтыну екінші типтегі қант диабетіне әкеледі, тіс денсаулығын нашарлатады, семіздікке, неврологиялық және жүрек-қан тамырлары ауруларына қауіп төндіреді, сонымен қатар бүйрек тастары мен сүйек проблемаларына – остеопорозға әкеледі.
Энергетикалық сусындардың денсаулыққа әсері:
Бала құқықтары туралы Конвенцияға сәйкес, әр нәресте және басқа жас топтары дұрыс тамақтануға құқылы. Омырау сүтімен қоректендіру - Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының 170 ел, оның ішінде Қазақстан қабылдаған бағдарламасы.
Омырау сүтімен қоректендіру - баланың денсаулығы мен өмір сүруін қамтамасыз етудің ең тиімді әдістерінің бірі. Емшек сүті-нәрестелер үшін тамаша тағам. Ол қауіпсіз, зиянсыз және көптеген жалпы балалық шақ ауруларынан қорғауға көмектесетін антиденелерден тұрады.
Жыл сайын 1-7 тамыз аралығында бүкіл әлемде 1990 жылдан бастап Дүниежүзілік бала емізу апталығы тойланады. Биылғы апталықтың мақсаты - төтенше жағдайлар мен дағдарыс кезінде баланы емізуге ерекше назар аудара отырып, біздің қоғамдағы теңсіздікті азайту үшін емізуді қолдау қажеттілігін көрсету.
ДДҰ 2025 жылға қарай сәбилердің 50% - ы, яғни әрбір жаңа туған екінші нәресте өмірге келе сала, сәби ағзасының көптеген жүйелері, ең алдымен иммундық жүйесі қалыптасқан кезде ана сүтін жеткілікті мөлшерде ұзақ еміу үшін жағдай жасауға ұмтылады.
Ана үшін емізудің пайдасы:
Босанғаннан кейін дененің қалпына келу процесін тездететің окситоцин түзілуінің жоғарылауы;
Ананың стресске төзімділігін арттыру, босанғаннан кейінгі күйзелісті азайту;
Сүт безі қатерлі ісігінің пайда болу қаупін азайту;
Постменопаузадағы остеопороз дамуы және сүйек сынуы қаупінің төмендеуі;
Жүрек - қан тамырлары аурулары мен қант диабетінің даму қаупін азайту.
Балаға пайдасы: