Жамбурчинова Айнагуль Нурахметовна
Тегін медициналық көмектің кепілдік көлемі
Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру
Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күресу туралы
Қазақстанда 11 жасар қыздарға адам папилломавирусына қарсы вакцина егу қолға алынбақшы. Вакцинаны ата-ананың жазбаша келісімімен жаңа оқу жылының басында, 2024 жылдың күзінде, Қазақстан Республикасының мектептерінде толығымен тегін алуға болады.
Жоғары онкогенді қауіпті адам папилломавирусы жатыр мойны обырының дамуының негізгі этиологиялық факторы. Жатыр мойны обырының 97%-ы осы вируспен байланысты. Созылмалы вирус тасымалдау белгілі бір жағдайда жатыр мойны обырының дамуына әкелуі мүмкін.
Бүгінде жатыр мойны обыры дамушы елдердегі әйелдер арасында жиі кездесетін қатерлі ісіктің бірі.
Жатыр мойны қатерлі ісігі еш симптомсыз өтуі немесе жыныс жолдарынан кез келген қалыпты емес бөлініс, іштің төменгі бөлігіндегі және бел аймағындағы ауырсыну орын алуы мүмкін.
Зерттеулер көрсеткендей, вакцинаның қорғау мерзімі ұзаққа созылады. Жүргізілген зерттеу нәтижелеріне сүйенсек, екпенің иммуногенділігі вакцина енгізілгеннен кейін 10 жыл ішінде төмендемеген. ДДСҰ бұл вакцинаны қауіпсіз және тиімді деп бекітті.
2024 жылғы 24 ақпаннан 24 наурызға дейін туберкулезге қарсы күрес айлығы басталады, Дүниежүзілік туберкулезге қарсы күрес күніне арналған іс-шаралар кешені өткізіледі. Бұл күннің ең маңызды міндеті - барлық тұрғындарды біз айтып отырған мәселе әрқайсымызға әсер етуі мүмкін деп шақыру, сондықтан акцияның сәттілігі әр адамға байланысты. Біз өзімізден, өмір салтымыздан бастаймыз. Біріншіден, профилактикалық тексеруден өтіп, салауатты өмір салтын ұстануға тырысу керек. Ең бастысы: аурудың алғашқы белгілерінде дереу медициналық көмекке жүгіну керек. Бүгінгі таңда туберкулезді толығымен емдеуге болады. Туберкулезбен ауыратын адамдар басқаларға қауіп төндірмей, сапалы, жарқын, толыққанды өмір сүре алады.
Қазақстанда еліміздің барлық аумағында 1 наурыздан бастап бірыңғай уақыт белдеуі енгізіледі. Бұл шешім бастапқыда көптеген пікірталастарды тудырды, бірақ адам денсаулығына әсер ету тұрғысынан биологиялық дұрыс уақыт белдеуі өте маңызды.
Адам ағзасы тәулік бойы гормондардың әсеріне ұшырайды және іс жүзінде барлық сергу, ұйқы, белсенділік, стресс, қалпына келтіру процестері және жалпы организмнің жұмысы гормондардың түзілу уақыты мен деңгейіне тікелей байланысты.
Гормондар түзілуінің тәуліктік циклі организмінің тәуліктік ырғақтарымен реттеледі, олар өз кезегінде табиғи, күн уақытымен басталады және синхрондалады. Бұл процесс басқа сыртқы факторларға бағынбайды.
Гормондардың әсерінен организмнің уақтылы қалпына келуі, ұйқының сапасы, ояту және сергу кезеңдері, ақыл-ой белсенділігі, барлық осы процестер белгілі бір гормондардың деңгейімен өте жақсы реттеледі және қатаң режим мен циклге ие.
Дифтерия – жіті жұқпалы ауру, ол Лефлера таяқшамен шақырылады және ауыз қуысындағы қабыну және ауыр жалпы интоксикациясымен көбінесе білінеді.
Таралу жолы: ауа - тамшылы. Жөтелу және түшкіру арқылы қоздырғышы бөлінеді. Дені сау адамның ағзасын қоздырушысы жұтқыншақ және жоғарғы тыныс алу жолдары арқылы түседі.
Клиникасы: ағзаға қоздырғыштың түскен сәттен бастап аурудың бірінші белгілері 2 күннен - 5 күнге дейін өтеді. Алғашқы ауру белгілері – жоғары дене қызуы, әлсіздік, тамақтың ауырсынуы. Бадамшамалары лас-сұр түсті болады. Мұндай науқастарға әдетте ангина диагнозы қойылады. Оны дифтерия қосымша лабораториялық зерттеу әдістерінен ажыратуға қиын.