Улы газбен уланудың қалай алдын алуға болады

Дала суық, саяжайлар мен тұрғын үйлерде пештер жағылады. Бірақ пеш иесінің өмірі мен денсаулығына қауіп төндіруі мүмкін. Ал қазір өрт шығу мүмкіндігі туралы емес. Көзге көрінбейтін, байқалмайтын, жауыз қауіпі бар - улы газ туралы айтамыз..
Улы газ немесе көміртек монооксиді немесе көміртегі тотығы (CO) көбінесе "үнсіз өлтіруші" деп аталады. Негізгі мәселе-оның түсі де, дәмі де, иісі де жоқ, ешқандай сезім тудырмайды (кеш болғанша). Бұл ретте улы қасиеттерін жоғалтпай ауамен араласып, газ тез таралады.
Көбінесе улы газбен улану пешпен жылытудың ақаулы жұмысының нәтижесінде немесе адам өрт ошағында болған кезде пайда болады. Сондай-ақ, улы газбен улану қозғалтқышы бар автомобиль орналасқан жабық бөлмеде болған кезде пайда болуы мүмкін. Осылайша, улы газ жану процесі бар жерде пайда болады, адамның улануына бірнеше тыныс алу жеткілікті.

Улы газбен уланудың қалай алдын алуға болады

1. Тек жарамды жабдықты пайдаланыңыз. Пеш қалауындағы жарықтар, бітелген мұржа және сол сияқты "ұсақ-түйектер" ауыр зардаптарға әкелуі мүмкін.

2. Жақсы желдету туралы қамқорлық жасаңыз. Егер Сіз жылыту үшін газ плитасын қолдансаңыз, қонақ бөлмесінде орналасқан желдету жүйесінің жақсы күйін қамтамасыз етіңіз. Пеш жапқышын көмір жанғанша жаппаңыз.

Әуесқой автомобильшілер гаражда немесе басқа жабық бөлмеде (ангар, бокс және т.б.) автомобильді қосылу қозғалтқышпен жұмыс істемеу керек екенін есте сақтауы керек.

Улы газбен уланған адамға қалай көмектесуге болады?

Адамға уақытында көмек көрсету үшін Сіз осындай уланудың негізгі белгілерін білуіңіз керек. Бұл бас ауруы, бұлшықет әлсіздігі, бас айналуы, құлақтың шулауы, жүрек айнуы, ұйқышылдық. Уланудың ауыр дәрежесінде адам есін жоғалтуы мүмкін, терісі бозарып, құрысулар пайда болады. Мұның бәрі жүрек ұстамасынан және тыныс алуы тоқтатылудан өлімге әкелуі мүмкін. Мұндай жағдайда зардап шеккен адамға дәрігерге дейінгі сауатты көмек көрсету өте маңызды.

Улану кезінде адамға қандай алғашқы медициналық көмек көрсету керек?

- Улы газбен улану кезіндегі алғашқы көмек тез әрі білікті болуы тиіс. Жеңіл улану жағдайларында зардап шегушіні таза ауаға көшіру, бас миына оттегінің түсуін қамтамасыз ету, мүсәтір спиртін иіскеуге беріп (булар тыныс алу рефлексін ынталандырады), зардап шегушіге қою шай немесе кофе ішкізу керек.
  
Жүрек айнуымен, құсумен бірге қатты улану кезінде зардап шегушіні таза ауаға шығару керек. Егер бұл мүмкін болмаса, зардап шегушіге оқшаулағыш газқағарды немесе "СО"сүзгі элементінің тиісті таңбасы бар сүзгі газқағарын кию арқылы ағзаға улы газдың түсуін тоқтату қажет.

Әрі қарай, Сіз жағаны, белдікті шешіп, денеңізге ыңғайлы жағдай жасап, тыныштықты қамтамасыз етуіңіз керек. Егер зардап шегуші ес – түссіз болса, оған "қауіпсіз жағдай" деп аталатын- арқасын жоғары қаратып оң жағына жатқызсын. Бұл жағдайда тыныс алу жолдарының өткізу қасиетін қамтамасыз ету қажет.

Мүмкіндігінше қыша қағазын салып, кеуде мен артқы бұлшықеттерді ысқылаңыз. Бұл қан айналымын, соның ішінде миды жақсартады. Тыныс алуы тоқтаған кезде жасанды тыныс алу , ал жүрек тоқтаған кезде – жанама жүрек массажын жасау керек.

Егер Сіз оларды қалай орындау керектігін білсеңіз, бұл манипуляциялардың мағынасы бар екенін есте ұстағаныңыз жөн, әйтпесе Сіз қажетті көмек көрсетіп қана қоймай, қате жасаған әрекеттеріңізбен одан да көп зиян келтіре аласыз. Дереу және мүмкіндігінше тезірек жедел медициналық жәрдем бригадасын шақыру керек.