Жамбурчинова Айнагуль Нурахметовна
Тегін медициналық көмектің кепілдік көлемі
Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру
Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күресу туралы
Құтыру - жануарлар мен адамдарға үлкен қауіп төндіретін табиғи ошақты жұқпалы ауруы.
Адамдар арасында құтырма ауруы көбіненсе үй жануарларынан таралады. Әсіресе, қаңғырып жүрген үй жануарлары ит, мысық және жабайы жануарлар көп қауіп тудырады. Құтырма ауруы жануар тістегенде ғана емес, ауру жануардың сілекейі зақымдалған теріге немесе сілекей шырышына түскенде, сондай-ақ тұтас етті бұзу кезінде, ауру жануарлар сілекейлеген заттар арқылы жұғады. Құтырманың қоздырғышы жануардың сілкейінде ауру белгілері пайда болғанға дейінгі 10 күнде болатыны туралы білу – өте маңызды, сондықтан сырт қарағанда сау жануардың тістеуінен адам ауырады.
Жануардан зардап шеккен адамдарды құтыру ауруынан сақтап қалудың жалғыз тиімді жолы антирабиялық көмек көрсету (жараны өңдеу және иммунизация). Адамның құтыруын тек профилактикалық егулермен алдын алуға болады, олардың тиімділігі медициналық көмекке жүгіну мерзіміне байланысты.
Егер жануармен жанасудан аулақ болу мүмкін болмаса, атап айтқанда, жануар тістеген, тырнағаннан кейін, шырышты қабаттардың сілекейленген, тері зақымдалған жағдайда, тіпті жануардың сыртқы түрі сау болса да:
- жараны бастапқы өңдеуді жүргізу - жараны кем дегенде 15 минут су және сабын ағынымен мұқият шайыңыз;
- жараны зарарсыздандырылған таңғышпен байлап, дереу медициналық мекемеге барыңыз. Тек дәрігер (хирург, травматолог) қана зақымдану санатын анықтайды және қажет болған жағдайда құтыруға қарсы вакцинацияны тағайындайды.
Медициналық көмекке жүгінген күні зардап шеккен адамға көрсеткіштері бойынша құтыру ауруына қарсы емдік және профилактикалық иммунизацияны бастайды. Құтыруға қарсы вакцина медициналық көмекке жүгінген күні, одан кейін 3, 7, 14 және 28 күндері енгізіледі. Ешбір жағдайда сіз тағайындалған емдеуден бас тартпаңыз немесе оны рұқсатсыз тоқтатпаңыз, бұл қайғылы салдарға әкелуі мүмкін. Вакцинацияның үзілген курсы адамды құтырудан қорғауға кепілдік бермейді.
Құтыру – жазылмайтын дерт! Клиника пайда болғаннан кейін, яғни аурудың белгілері пайда болған жағдайда, науқасты құтқару мүмкін емес.