ҮЗДІК 10 СҰРАҚ: ЕМХАНАҒА ҚАЛАЙ БЕКІТІЛУГЕ БОЛАДЫ?

Қазақстанда емханаға бекітілу науқаны жыл сайын 15 қыркүйек пен 15 қараша аралығында жүргізіледі. Емханаға кімге бекітілу керек, бүкіл отбасы бір медициналық ұйымға қатысты болуы керек пе және оны қалай таңдауға болады? МСАК ұйымдарына бекіту науқаны бойынша ең өзекті сұрақтарға жауаптарды осы жарияланымнан оқи аласыз.

ЕМХАНАҒА БЕКІТУГЕ ӨТІНІШ ҚАЙ УАҚЫТ ІШІНДЕ ҚАРАЛАДЫ?

Электрондық үкімет порталы арқылы бекітуге өтінім берілген жағдайда, бекіту (немесе бекітуден дәлелді бас тарту) 1 жұмыс күні ішінде жүзеге асырылады.

ЕГЕР БЕКІТУ НАУҚАНЫ КЕЗІНДЕ БАСҚА ЕМХАНАҒА БЕКІТІЛУГЕ ӨТІНІШ БЕРІЛСЕ, ПАЦИЕНТ СОЛ ЖЕРДЕН ҚАЙ УАҚЫТТА МЕДИЦИНАЛЫҚ КӨМЕК АЛА АЛАДЫ?

Бекіту науқаны 15 қыркүйек пен 15 қараша аралығында жүргізіледі және оның нәтижелері келесі жылдың 1 қаңтарынан бастап күшіне енеді. Яғни, басқа емханада (осы емхана оны бекітуге өтінімін растаған жағдайда) пациент жаңа жылдың басынан бастап медициналық көмек ала алады. Басқа емханаға бекітілген кезде бұрынғы емханадан автоматты түрде бекітуден шығару жүргізіледі.

ЕМХАНАҒА КІМ БЕКІТІЛЕ АЛАДЫ?

ҚР аумағында тұрақты тұратын (тұруға ықтиярхаты бар) ҚР азаматтары, шетелдіктер және азаматтығы жоқ адамдар емханаға бекітіле алады. Азаматтардың бұл санаты тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі (ТМККК) шеңберінде және МӘМС жүйесінде қызметтер алуға құқылы. ҚР аумағында уақытша болатын еңбек мигранттары мен олардың отбасы мүшелері де емханаға бекітіле алады – бұл ЕАЭО-ға қатысушы елдердің (Ресей, Беларусь, Қырғызстан, Армения) азаматтары. Ол үшін оларға ерікті медициналық сақтандыру шарты (полис) немесе медициналық-санитариялық алғашқы көмекті (МСАК) және стационарлық көмекті жабуға есептелген медициналық сақтандыру (ЖМС) болуы керек. МСАК-тағы ЕМС немесе ЖМС шарттарының негізінде емханаға бекітіліп, ТМККК-ға кіретін медициналық көмек алуға болады. Бұл ретте еңбек мигранттары мен олардың отбасы мүшелері МСАК-қа ЕМС немесе ЖМС шарттарынсыз МӘМС-ке кіретін медициналық көмекті ала алмайды.

БАРЛЫҚ АЗАМАТТАР СОЛ ЖЕРДЕ ҚЫЗМЕТ КӨРСЕТУДІ ЖАЛҒАСТЫРУ ҮШІН ӨЗ ЕМХАНАСЫНА ҚАЙТА БЕКІТІЛУГЕ ӨТІНІШ БЕРУІ КЕРЕК ПЕ?

Жоқ, бекітілген халық өз емханасында медициналық көмек алуды жалғастырады. Егер азаматтар тиісті өтінім бермесе, бұрынғы медициналық ұйымдарына бекітілген күйінде қалады.

БІР ОТБАСЫНЫҢ МҮШЕЛЕРІ БІР УЧАСКЕЛІК ДӘРІГЕРГЕ БЕКІТІЛУІ КЕРЕК?

Медициналық-санитариялық алғашқы көмек көрсету отбасылық бақылау қағидатына негізделген. Дәрігерге осы отбасы мүшелерінің саламатты өмір салтын ұстануын қалыптастыру, мүмкін болатын аурулардың профилактикасы және емдеу оңайырақ болады. Медициналық көмек көрсетудегі бұл тәсіл оның сапасын едәуір жақсартуға мүмкіндік береді.

ЖАҚЫН ЖЕРДЕ ОРНАЛАСҚАН ЕМХАНАДАН АЛЫС ЕМХАНАНЫ ТАҢДАУҒА БОЛА МА?

Медициналық-санитариялық алғашқы көмек (МСАК) көрсетудің негізгі қағидаты аумақтық қолжетімділік болғандықтан, пациенттерге қадамдық қолжетімділіктің шегінде (15-20 минут жаяу жүру) емханаларға бекітілу ұсынылады. Мұндағы артықшылық үйде медициналық көмек алу мүмкіндігі болады. Жалпы, емхананы тұрғылықты жері бойынша емес (бірақ тұрғылықты жері немесе қала ауданы шегінде) таңдауға болады. Сондықтан жақын жерде орналасқан емханаға бекітілу ұсынылады.

БІР УАҚЫТТА БІРНЕШЕ ЕМХАНАҒА БЕКІТІЛУГЕ БОЛА МА?

Жоқ. Бекіту жеке сәйкестендіру нөмірі (ЖСН) бойынша жүзеге асырылатындықтан, азаматтар тек бір емханаға бекітіле алады, бұл ретте бұрынғы емханадан шығару автоматты түрде болады.

ҚАНДАЙ СЕБЕПТЕР БОЙЫНША ЕМХАНАҒА БЕКІТІЛУГЕ ӨТІНІМ ҚАБЫЛДАНБАУЫ МҮМКІН?

Бекітуден бас тартудың бірнеше себептері бар:

- дұрыс емес құжаттар ұсынылды;

- пациент басқа қалада (кентте, ауылда)тұрады;

- бұл емханада барлық учаскелерде бекітілген халықтың ең көп саны асып түсті;

- бекітуге тиісті баланың мүдделерін білдіруге заңды құқығын растайтын құжаттар болмаған жағдайда. Нормативтік құжаттарға сәйкес, бекітілген халықтың ең көп саны мынадан аспауы керек:

• бір жалпы практика дәрігеріне - аралас халықтың 1 700 адамы (ересектер мен балалар);

• учаскелік терапевт-2 200 ересек адам;

• учаскелік педиатр-0-ден 6 жасқа дейінгі 500 бала, 0-ден 14 жасқа дейінгі 900 бала.

БЕКІТУ НАУҚАНЫНА ҚАНША ЕМХАНА ҚАТЫСАДЫ?

Бекіту науқанына барлығы 624 МСАК объектісі қатысады, онда 13 мыңға жуық учаске жұмыс істейді. Салыстыру үшін, 2021 жылы бекіту науқаны бойынша медициналық-санитариялық алғашқы көмек 521 медициналық ұйымда қол жетімді болды. Жыл сайын амбулаториялық-емханалық көмек көрсетушілердің саны артып келеді, бұл халыққа қадамдық қолжетімділікте медициналық көмек көрсетуге мүмкіндік береді.

ТАҒЫ ҚАНДАЙ СЕБЕПТЕРМЕН ЕМХАНАНЫ АУЫСТЫРУҒА БОЛАДЫ?

Бекіту науқаны емхананы ауыстырудың жалғыз мүмкіндігі емес екенін естеріңізге сала кетейік. Мұны жылына бір рет еркін таңдау құқығымен жасауға болады, сондай-ақ егер адам тұрақты немесе уақытша тұратын, жұмыс істейтін немесе оқитын жерін ауыстырса, басқа елді мекенге көшсе немесе ол орналасқан емхана қайта ұйымдастырылған немесе жойылған болса және т. б.

Егер сізде сұрақтар туындаса, сіз оларды пациентке қолдау көрсету қызметіне хабарласып, өз емханаңызда сұрай аласыз. Сіздерді Р. Қошқарбаев даңғылы, 64 мекенжайындағы  №15 Қалалық емханада күтеміз, тіркеу орнының телефоны 87172266414, аға тіркеуші 87056164552. №15 ҚЕ филиалы – Шалқоде көшесі 2, тіркеу орнының телефоны 87172249394.